565 Yıllık Haliç Tersanesi Eski Günlerine Dönüyor

Şehir Hatları A.Ş.’nin Genel Müdürü Sinem Dedetaş sayesinde tersanede yeniden çekiç sesleri yükselmeye başladı ve 2020 yılında sıfırdan 50 milyon liralık katma değer yaratıldı. Dedetaş, Haliç Dayanışması ile birlikte kapatılmaması için mücadele ettiği İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) bağlı tarihi tersanenin başına geldi ve “Gemide kadınlar uğursuzluk getirir” batıl inancını yıktı. Dedetaş, “Rakamlara bakarsak kadınlar pek uğursuzluk getirmiyor. Haliç Tersanesi’nde 2020 yılında sıfırdan 50 milyon lira katma değer yarattık” dedi. İBB şirketi Şehir Hatları A.Ş’nin Genel Müdürü Sinem Dedetaş ile tarihi tersaneyi ve İstanbul’un yeni Deniz Taksileri’ni konuştuk.

Göreve geldiğinizde nasıl bir tablo ile karşılaştınız? 
Geldiğimizde Şehir Hatları Genel Müdürlüğü’nün Haliç Tersanesi’nden taşınması için Yenikapı’da bina tahsis edilmişti. 565 yıllık Haliç Tersanesi de bilim merkezi yapılmak üzere projelendirilmiş, onayları alınmıştı. Tersanecilik vasfından uzaklaştırılıp bütün kadro buradan taşınacaktı. Öyle devam etseydi sadece tersanenin kapatılması değil Şehir Hatları’nın da kapatılması gündeme gelecekti. Çünkü asli işi İBB gemilerine bakım ve onarım yapmak olan Haliç Tersanesi terk edildiğinde İBB filosuna bakamayacak duruma gelecek, dışarıdan hizmet almak zorunda kalacaktı. Özel bir tersaneye gemilerin gitmesi ciddi bir maliyete yol açacaktı. Bir de gemilerin bakım maliyetinin de artmasıyla şirketin tamamen kapanma senaryosu hazırlanmış. Geminin yenilenmesi için denizci personelden oluşan bir danışma kurulu oluşturuldu.

TERSANE ÇALIŞIR HALE GETİRİLDİ

Bu tablo nasıl değişti? 
Buradaki havuzlar 1700’lerin sonu 1800’lerin başından bu yana aynı teknikle çalışıyor. Kültürüne de tarihine de yaşatarak sahip çıkmak lazım. Burası aynı zamanda katma değer üreten, istihdam sağlayan bir yer. Tersaneyi daha aktif ve para kazanan bir yer haline getirdik. 2020 senesinde 45 geminin bakımını yaptık.

5 KADIN GEMİCİ GÖREVDE
Daha önce Şehir Hatları’nda gemici olarak çalışan kadın olmadığını belirten Dedetaş, sözlerine şöyle devam etti: “5 kadın gemici ile başladık. Kaptan değiller ama Şehir Hatları’na giriş gemicilikten oluyor zaten. Daha sonra yükselerek kaptan olunuyor.  Kadın arkadaşlarımız çımacı dediğimiz halat işlerini, geminin küçük bakım-onarım işlerini yapıyorlar. Hepsi Denizcilik Lisesi mezunu. Liyakat sahibi olan herkes şirketlerimizde, İBB’de çalışabilir.”

PAŞABAHÇE SEFERLERİNE BAŞLIYOR
İstanbul’un simge gemilerinden olmasına rağmen söküme gitmek üzereyken kurtarılan Paşabahçe vapuru, Şehir Hatları tarafından restore edilmek için Haliç Tersanesi’nde havuza alındı. Yakın zamanda vapurun seferlerine başlayacağını belirten Dedetaş, “Paşabahçe’nin İstanbul nezdinde önemli bir yeri var. Aslına uygun restore edilmesi için iki heyet oluşturduk. Vapurun hangi hatta çalışacağına bittikten sonra karar vereceğiz ama bu yıl denizde göreceğiz” dedi.

ÖNCE DENİZ TAKSİ SONRA VAPUR İNŞA EDİLECEK

Tersanede sıfırdan gemi üretimi yapılacak mı? 
Tersanede en son 2010 senesinde gemi inşa edilmiş. Hedefimiz burada yeni vapurlar yapmak. Önce deniz taksileri burada yapacağız. İnsanları hızlıca denizi kullanmaya teşvik edebilmek için kamuya zarar oluşturmayacak, İstanbul ruhuna uygun küçük tekneler üreteceğiz. Deniz taksiler bu yaz hizmete girecek. 2022’de de şu an filomuzda hiç olmayan 700 kişilik klasik tipte vapur inşasına başlamayı planlıyoruz.

“DENİZ TAKSİLER, DENİZİ ETKİN KULLANMA HAYALİMİZİN BİR PARÇASI”

Deniz taksiler nasıl çalışacak? 
Belli bir güzergaha bağlı kalmaksızın normal taksi gibi çalışacak. 10 kişi ve 1 engelli, toplam 11 yolcu kapasiteli. 10 kişi binip paylaşabilir ya da takside olduğu gibi tek başına seyahat edilebilir. Şu an piyasada belli bir deniz taksi ücreti var. Onun neredeyse yarısı olacak. Tasarım, üretim tamamen tersanede olacağı için yatırım maliyeti düşecek. Bir uygulama üzerinden çağrılacak deniz taksiler. Şu an teknik alt yapısı çalışılıyor. Uber gibi bir sistem olmasını istiyoruz. Oradaki paylaşım sistemini deniz taksilere entegre etmek istiyoruz. Birbirini tanımayan insanlar da taksiyi paylaşarak ücreti bölüşebilecek. Çevreci İstanbul vizyonuna destek olmak için deniz taksilerin beşini elektrikli yapacağız.